Book review sách sắp ra mắt: “Leonardo da Vinci” của Walter Isaacson

0
809

Walter Isaacson nổi tiếng với những cuốn tiểu sử về các vĩ nhân trên thế giới, từ Steve Jobs cho đến Benjamin Franklin. Ông vừa cho ra mắt cuốn Leonardo da Vinci khám phá không những đời sống cá nhân của da Vinci mà còn cả sự sáng tạo mang đến các công trình nổi tiếng thời Phục hưng.

Nhận xét về cuốn sách này, Bill Gates nói: “Isaacson đã có một công trình tuyệt vời nhất mà tôi từng thấy, tập hợp tất cả khía cạnh khác nhau trong cuộc sống của Leonardo, giải thích điều khiến ông ấy trở nên đặc biêt. Một cuốn sách xứng đáng được theo dõi sau tiểu sử vĩ đại của Isaacson về Albert Einstein và Steve Jobs.”

Bản tiếng Việt sẽ được OMEGA xuất bản trong thời gian gần.

Dưới đây là lời giới thiệu cuốn sách của chính tác giả Walter Isaacson để các bạn tham khảo trước (nguồn: Nguyễn cảnh Bình- Alphabooks)


NHỮNG BẬC THẦY SÁNG TẠO

Tôi muốn cảm ơn độc giả Việt Nam về cuốn sách của tôi. Tôi đến Việt Nam thường xuyên, từ Hà Nội cho tới Huế và thành phố Hồ Chí Minh, và tôi thấy đất nước này là một xứ sở tuyệt đẹp hòa quyện trong nó tình yêu sâu thẳm với cả nghệ thuật và khoa học. Khả năng kết hợp giữa sự yêu chuộng cái đẹp với tài khéo léo luôn là chủ đề trong các cuốn sách của tôi. Tôi tin rằng đó chính là lí do khiến Việt Nam là một xã hội giàu sáng tạo đến vậy.

Cuốn sách này giữ vị trí tột bậc trong loạt sách tôi từng viết về sự sáng tạo, nổi bật nhất là về Benjamin Franklin, Albert Einstein, Steve Jobs, và bây giờ là Leonardo da Vinci.

Tất cả những con người này đều rất thông minh. Nhưng rốt cuộc tôi nhận ra rằng đó không phải điểm mấu chốt. Là nhà báo và nhà viết tiểu sử, tôi phát hiện ra rằng có vô số người thông minh trên thế giới. Nhưng thường thì điều đó không nói lên được gì nhiều. Thứ đo đếm được – thứ khiến cho ai đó đích thực là một thiên tài sáng tạo – là trí tưởng tượng, đó là khả năng “suy nghĩ khác biệt” (think different), như cụm từ mà Steve Jobs sử dụng. Và như Einstein đã nói: “Trí tưởng tượng còn quan trọng hơn cả kiến thức.”

Ví dụ, Benjamin Franklin không phải là người có học vấn uyên thâm nhất trong số những nhà sáng lập nước Mỹ. Những kiểu vinh danh như vậy có lẽ sẽ được dành cho Jefferson và Madison. Ông cũng chẳng phải là người có tài trí nổi trội. Đó sẽ là Sam Adams và cháu của ông ta, John. Nhưng Franklin là người sáng tạo nhất. Ông thả một con diều để chứng minh sét là điện, và ông phát minh ra cột thu lôi để thuần phục sét. Ông sáng chế ra kính hai tròng và lò nướng, xác định hải lưu Gulf Stream và các giả thuyết về bản chất lây lan của cảm lạnh. Ông triển khai những kế hoạch cải thiện đô thị khác nhau, chẳng hạn thư viện cho mượn sách, lực lượng chữa cháy tự nguyện, hiệp hội bảo hiểm và hoạt động gây quĩ từ thiện. Và ông đã góp phần tạo ra lối hài hước dung dị và chủ nghĩa thực dụng riêng có của nước Mỹ.

Tinh thần đổi mới của ông, giống như nhiều thiên tài sáng tạo khác, là kết quả của mối quan tâm trải rộng tất cả các lĩnh vực, từ nghệ thuật đến khoa học nhân văn cho tới khoa học và kĩ thuật. Ông tò mò về hết thảy mọi thứ, điều này giúp ông nhìn thấy tận bản chất của những mô hình, mô thức. Phát hiện của ông về lí thuyết dòng điện và kiến thức của ông về cơ học Newton giúp ông có cảm nhận về sự cân bằng quyền lực và về sự kiểm soát và cân bằng trong nhà nước.

Tình yêu khoa học của Franklin khiến tôi muốn viết tiểu sử của Einstein, người đã lập ra bộ đôi lí thuyết của kỉ nguyên chúng ta – thuyết tương đối và thuyết cơ học lượng tử. Sự sáng tạo của Einstein, giống như Franklin, một phần bắt nguồn từ việc bao quát khắp các lĩnh vực. Ông thấy vẻ đẹp trong cả âm nhạc và toán học. Rốt cuộc, khi thấy mình lúng túng trước những phương trình của thuyết tương đối tổng quát, ông sẽ lôi chiếc đàn violin ra và chơi Mozart. “Âm nhạc của Mozart quá trong trẻo và đẹp đến mức tôi thấy nó như là sự phản chiếu vẻ đẹp bên trong của vũ trụ này,” ông đã viết cho một người bạn của mình như vậy đó.

Sự sáng tạo của Einstein cũng bắt nguồn từ việc không bao giờ thôi hiếu kì và tò mò như trẻ nhỏ. Lúc cuối đời ông viết cho một người bạn: “Người ta thích bạn và tôi không bao giờ già đi.” “Chúng ta không bao giờ ngừng tò mò như những đứa trẻ trước những bí ẩn vĩ đại mà chúng ta đã được sinh ra trong đó.” Điều đó khiến ông luôn tự hỏi về những điều mà hầu hết chúng ta, kể cả khi đã qua tuổi thiếu thời, cũng hiếm khi buồn nghĩ tới: Tại sao bầu trời xanh? Tại sao kim la bàn chỉ hướng bắc?…

Sau khi viết tiểu sử Franklin và Einstein, tôi nhận được cuộc gọi của Steve Jobs, ông ấy nói: Tiếp đến là tôi nhé. Phản ứng đầu tiên của tôi là khẽ bật cười. Franklin, Einstein, rồi ông ư? Tôi nói với ông ấy là chúng ta nên đợi vài thập kỉ nữa cho đến khi ông về hưu. Nhưng sau đó Steve Jobs bảo tôi về việc ông ấy bị chẩn đoán ung thư, tôi nhận thấy rằng mình không thể đợi thêm nữa. Đó là cơ hội hiếm hoi cho một nhà viết tiểu sử để tiếp cận với nhà đổi mới sáng tạo nhất của thời đại chúng ta. Niềm đam mê đối với sự hoàn hảo và động lực bạo liệt của ông đã tạo nên cuộc cách mạng đối với bảy lĩnh vực: máy tính cá nhân, phim hoạt hình, âm nhạc, điện thoại, máy tính bảng, xuất bản công nghệ số và cửa hàng bán lẻ.

Jobs lưu ý rằng các nhân vật trước đây của tôi là những người đứng ở điểm giao của nghệ thuật, nhân văn và khoa học, và ông giải thích rằng đó cũng chính là phông nền của cuộc đời ông. Hệ quả là, ông đã có thể thành công là bởi vì biết rằng cái đẹp có ý nghĩa quan trọng thế nào. Công nghệ phải được kết nối với chúng ta bằng cảm xúc.

Về điểm này, ông giống như Ada Lovelace, người mở đầu cho chương kết trong cuốn sách kế tiếp của tôi, cuốn “Những nhà tiên phong”. Là con gái của nhà thơ thế kỉ 19 Lord Byron, cô có sự nhạy cảm nghệ thuật của cha mình. Nhưng mẹ cô, đã ly thân với Lord Baron, lại dạy Ada chủ yếu về toán học, những mong rằng đó là cách cứu cô khỏi trở nên lãng mạn, thơ ca bay bổng.

Nhưng vô hiệu. Ada phát triển sự ham thích với thứ mà cô gọi là khoa học thơ ca, tức là sự hòa trộn giữa nghệ thuật và khoa học. Cô đi khắp vùng trung du nước Anh và bị những chiếc thẻ bấm lỗ mê hoặc khi chứng kiến chúng hướng dẫn cho những chiếc khung cửi cơ giới mới thêu dệt nên những mẫu hoa văn. Cha cô là người Bảo thủ. Đúng nghĩa của từ này. Bài phát biểu duy nhất của ông ở Thượng viện là để bảo vệ cho nhóm Ned Ludd, tức là những người đập phá máy dệt vì tin rằng chúng sẽ làm họ mất việc làm. Ada, trái lại, tin tưởng rằng công nghệ sẽ tạo ra nhiều việc làm hơn là gây ra thất nghiệp.

Cô cũng nhận ra rằng những chiếc thẻ bấm lỗ cũng có thể được áp dụng cho chiếc máy tính toán mà người bạn của cô là Charles Babbage đang thiết kế. Trong một bài đăng trên tạp chí khoa học (điều này không thường thấy ở một phụ nữ Anh vào thập niên 1840), cô miêu tả cách mà những chiếc thẻ bấm lỗ có thể cho phép chiếc máy của Babbage xử lí không chỉ các con số mà còn bất kì thứ gì có thể ghi thành những biểu tượng, chẳng hạn từ ngữ hoặc âm nhạc hoặc phác họa hoặc hình ảnh. Nói cách khác, cô đã nêu ra khái niệm về một chiếc máy tính đa năng.

Tất cả những nhân vật kể trên đã dẫn tôi tới với Leonardo da Vinci, hình mẫu sau cùng về một người đã gắn kết được cả nghệ thuật và khoa học, nhân văn và công nghệ. Biểu tượng vĩ đại của sự giao thoa này chính là Người Vitruvius – đó là một bức vẽ của Leonardo da Vinci thể hiện sự chính xác hoàn hảo về giải phẫu cơ thể người, vẻ đẹp choáng ngợp và mối liên kết tinh thần sâu sắc. Leonardo tò mò về mọi thứ. Ông thấy cái đẹp trong những thách đố kinh điển của toán học cũng như trong việc tìm hiểu những rung động trên nụ cười mỉm của người phụ nữ.

Và đó chính là điều khiến ông một cách tự nhiên trở thành đỉnh cao tột bậc trong sự nghiệp khám phá những thiên tài sáng tạo của tôi. Tôi hi vọng rằng độc giả Việt Nam sẽ được khơi gợi cảm hứng từ hình mẫu của Lenonardo da Vinci.

— Walter Isaacson

Bậc Thầy viết Tiểu sử những nhân vật kiệt xuất – Walter Isaacson sinh 20 tháng 5 năm 1952, là nhà văn, nhà báo người Mỹ. Ông là Giáo sư Lịch sử tại Đại học Tulane. Ông từng giữ chức Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành của Viện Aspen – tổ chức nghiên cứu chính sách và giáo dục phi đảng phái có trụ sở tại Washing DC, Chủ tịch và CEO của CNN và Chủ bút tờ Time.
 
Ông là tác giả của cuốn Leonardo da Vinci; Steve Jobs; American Sketches (2009), Einstein: His Life and Universe (2007), Benjamin Franklin: An American Life (2003) and Kissinger: A Biography (1992) và là đồng tác giả với Evan Thomas, trong The Wise Men: Six Friends and the World They Made (1986).
 
Ngày 24 tháng 10 năm 2011, cuốn tiểu sử về Steve Jobs của ông đã trở thành một cuốn sách bán chạy nhất trên thế giới và phá vỡ mọi kỷ lục về doanh số bán hàng. Tháng 10 năm 2014, ông cho xuất bản cuốn sách The Innovators: How a Group of Inventors, Hackers, Geniuses, and Geeks Created the Digital Revolution. Cuốn sách này cũng đã nằm trong mục bestseller của New York Time.
 
Ông được bình chọn là một trong số 100 người có ảnh hưởng nhất thế giớ do tạp chí Time bình chọn năm 2012. Ngoài ra, ông được nhận:
+ Huy chương Benjamin Franklin của Hiệp hội nghệ thuật Hoàng gia (2013)
+ Huy chương Nichols-Chancellor của Đại học Vanderbilt (2015)

BÌNH LUẬN

Please enter your comment!
Please enter your name here

one × two =