Dành cho cha mẹ có con từ 9 – 12 tuổi
Suốt một mùa hè sôi động, con bạn chỉ ngồi lì ở nhà ôm tivi, chơi điện thoại. Bạn thực sự mệt mỏi và vô cùng lo lắng khi con xa rời thực tế, kém hiểu biết và không thích đọc sách. Bạn hiểu rằng, không phải ai đọc sách cũng thành công nhưng muốn thành công nhất định phải đọc rất nhiều sách.
Đọc sách là nền tảng vững chắc trong quá trình học tập của con, giúp con tiếp thu kiến thức từ các môn học, biết cách tư duy, phản biện. Và quan trọng là khi đọc sách, con sẽ trở thành những đứa trẻ biết yêu thương, chia sẻ, trở thành người tử tế. Nhưng phải làm thế nào để con bạn lấy lại tình yêu với sách, có thói quen đọc hằng ngày khi xung quanh con có những thứ hay ho khác bủa vây?
Ở Tạp chí số tháng 7, Sách ơi mở ra đưa ra một số gợi ý giúp bố mẹ có thêm lựa chọn trong hành trình tạo dựng tình yêu và thói quen đọc sách cho con, đặc biệt các con trong độ tuổi 9 – 12.
1. Giúp con thay đổi suy nghĩ: Đọc sách chán òm!
Khi nghĩ đến việc đọc sách, các con thường hình dung ra một viễn cảnh vô cùng nhàm chán và rầu rĩ: những cuốn sách chán ngắt, người đọc thì đeo một chiếc kính dày cộp, mặt mũi nhăn nhó khó chịu trông như vừa đọc vừa ngủ gật. Thật chán òm!
Để thay đổi được suy nghĩ này của con quả thực là một hành trình gian nan. Bạn không nên nóng ruột và vội vã, dục tốc bất đạt, chúng ta hãy đi từng bước nhé.
Thay vì việc la hét con: “Hãy đọc sách đi!”, bố mẹ cùng nhau đọc sách là cách lan tỏa tình yêu đọc sách tốt nhất cho con. Mỗi tối trước khi đi ngủ, cả nhà cùng nhau đọc 20 phút rồi chia sẻ cảm xúc với nhau, nói về những nhân vật trong chuyện. Chắc chắn các con sẽ thích thú lắm. Việc đọc sách dần dần sẽ làm con thấy hứng thú và quen thuộc hơn.
Bạn nghĩ sao nếu cả nhà cùng hẹn hò đến những bữa tiệc sách ở quán cà phê sách hay phố sách? Chắc chắn con bạn sẽ cảm thấy việc đọc không chán ngán như mình đã nghĩ mà cũng thơ mộng và vui vẻ đấy chứ. Thử tưởng tượng vào một buổi sáng cuối tuần đẹp trời, cả nhà cùng nhâm nhi những cốc nước thơm lừng, mát lạnh rồi thả hồn vào những trang sách thú vị. Lũ trẻ nhà bạn không nỡ ghét việc đọc sách nữa đâu.
Ngoài ra, bạn có thể cho con đến những buổi đọc sách trải nghiệm sáng tạo, ở đó con sẽ được tham gia những hoạt động siêu lí thú và bổ ích. Con sẽ quên mất suy nghĩ đọc sách chán òm mà vui vẻ tham gia các hoạt động đọc sách cho bố mẹ xem. Sau những buổi trải nghiệm đó, con sẽ biết lựa chọn sách phù hợp hơn, biết cách đọc sách hiệu quả hơn.
Không có đứa trẻ nào ghét đọc sách, chỉ có đứa trẻ chưa được khơi gợi cảm hứng và đam mê. Chỉ cần bạn giúp con vượt qua tâm lí sợ sách, chán sách, con sẽ đọc nghiền ngẫm và yêu việc đọc sách và coi đó như một đam mê.
2. Tạo động lực đọc sách cho con
Không chỉ riêng việc đọc sách mà bất cứ việc gì cũng cần có động lực thì con mới làm hiệu quả được các bố mẹ nhỉ. Khi con chưa có động lực thôi thúc từ bên trong, bạn cần tạo ra những động lực từ bên ngoài để hỗ trợ con, động lực bên ngoài được duy trì sẽ dần chuyển hóa thành động lực bên trong. Dưới đây là một số cách giúp con có động lực đọc hơn.
Trò chơi đọc sách
Đọc sách mà giống như tham gia trò chơi thì bạn nhỏ nào từ chối được? Việc của bố mẹ là hãy chơi cùng con khi đọc sách. Chúng ta chỉ cần thay đổi một chút về hình thức, các con sẽ hân hoan phấn khởi để đọc sách thôi.
Khi đọc sách, con thường nói với chúng ta:
Con không nhớ tên các nhân vật! Con chẳng nhớ nội dung gì cả!
Những lời than phiền ấy chắc đã khiến bố mẹ cảm thấy mệt mỏi và chẳng thấy việc đọc của con có ý nghĩa gì. Tuy nhiên, thay vì việc quát mắng và thất vọng về con, chúng ta cùng con tham gia các trò chơi siêu lí thú dưới đây nhé.
Khi đọc xong cuốn sách, cả nhà có thể tham gia trò chơi SIÊU TRÍ NHỚ với Spiner chứa các điểm số để trả lời câu hỏi, nếu con trả lời đúng sẽ dành được số điểm tương ứng. Một số mẫu câu hỏi bố mẹ có thể sử dụng:
- Cuốn sách có tên là gì?
- Tác giả là ai?
- Kể tên 3 nhân vật trong cuốn sách? Chuyện gì đã xảy ra ở chương 3,4…?
TÔI LÀ AI cũng là một trò chơi hấp dẫn khi đọc sách, cả nhà sẽ cùng nhau tổ chức trò chơi, mỗi người đưa ra những gợi ý để người khác đoán được tên nhân vật. Ví dụ: Tôi là một cô gái xinh đẹp, da trắng, bị mụ dì ghẻ hãm hại…Tôi là ai? Người trả lời đúng nhiều câu hỏi nhất sẽ là người chiến thắng trò chơi.
HÓA THÂN hứa hẹn sẽ mang đến nhiều tiếng cười nhất cho cả nhà khi đọc. Mọi người cùng nhau đọc một cuốn sách, sau đó bốc thăm tên nhân vật mà mình phải hóa thân. Mỗi người sẽ có 10 phút chuẩn bị, ai hóa thân giống nhất sẽ giành chiến thắng. Bố mẹ nhớ lựa chọn 1 trọng tài công bằng nhất trong nhà nhé.
Nếu bố mẹ vẫn có những cô cậu ghét việc đọc thì nhà mình cùng thử nhé. Đừng đọc sách theo cách chán ngắt, hãy đọc sách thật vui vẻ và đầy hứng khởi nha cả nhà.
Chiến tích đọc sách
Các con rất thích được công nhận những việc mình đã cố gắng làm, vì vậy bố mẹ lưu ý ghi danh con vào bảng vàng chiến tích đọc sách nhé. Con sẽ đầy hào hứng và luôn muốn chạy ra ngắm những chiến tích của mình đó.
Bố mẹ hãy chuẩn bị một bảng chiến tích đọc để thể hiện sự tiến bộ của con hàng ngày nhé. Bảng chiến tích cần long lanh một chút để giúp con hứng thú hơn. Chúng ta sẽ sử dụng nhiều hình thức khác nhau để con ghi điểm ở bảng chiến tích, ví dụ:
- Đọc 1 cuốn sách 20 trang, thường 1 sao màu bạc
- Đọc 1 cuốn sách 50 trang, thưởng 1 sao màu vàng
- Đọc 1 cuốn sách 100 trang, thưởng 1 sao màu kim cương
- Viết tiếp cuốn sách khi đã kết thúc, thưởng 10 sao bạc
- Vẽ bìa cho cuốn sách, thưởng 10 sao vàng
….
Nhiều bạn sẽ háo hức đọc sách mỗi ngày để dành thật nhiều sao cho mình, bố mẹ cẩn thận kẻo không đủ sao thưởng cho các con nha.
Ngoài việc đọc sách cùng các thành viên trong gia đình, các bố mẹ hãy động viên con tham gia các thử thách đọc khác nhé. Các con sẽ vui lắm nếu vượt qua các thử thách và có kết quả tốt.
Quà tặng
Bố mẹ có thể hào phóng tặng những món quà nho nhỏ để thưởng các con khi đọc sách tốt nhé. Món quà này con nhận được là dựa vào nỗ lực, cố gắng của mình nên các con sẽ trân trọng lắm đó.
Nhưng, sử dụng quà tặng cũng là một nghệ thuật đấy các bố mẹ ạ. Nếu không khéo, đôi khi sẽ phản tác dụng. Chúng ta có thể dựa vào sở thích của con để chọn món quà hợp lí và tặng đúng thời điểm. Những món quà nho nhỏ như chiếc bút, hộp bút con thích có thể sử dụng để động viên con ở những nhiệm vụ nhỏ. Còn món quà mà con mơ ước sẽ được tặng nếu con thực hiện tốt cả một mùa hè đọc sách.
Sự khích lệ và hỗ trợ con luôn là liệu pháp tuyệt vời để giúp con có những thói quen tốt. Đứa trẻ nào cũng thích xem tivi, chơi game vì đó là hoạt động thú vị, ấy thế thì chúng ta cũng sẽ có cách để con đọc sách mà chẳng cần quát tháo ầm ĩ hay những trận đòn roi căng thẳng bố mẹ nhỉ.
3. Những cuốn sách phù hợp cho con
- Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, Nguyễn Ngọc Thuần, NXB Trẻ
- Cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer, Mark Twain, NXB Văn Học
- Oscar và bà áo hồng, Eric Emmanuel Schmitt, NXB Nhã Nam
- Totto – chan bên cửa sổ, Kuroyanagi Tetsuko, NXB Nhã Nam
- Con Bim trắng tai đen, Trôiepônxki, NXB Văn Học
- Pippi tất dài, Astrid Lindgren, NXB Văn Học
- Charlotte và Wilbur, E.B.White, NXB Văn Học
- Chuyện con mèo dạy hải âu bay, Luis Sepulveda, NXB Hội Nhà Văn
- 80 ngày vòng quanh thế giới, Jules Gabriel Verne, NXB Văn Học
- Hai vạn dặm dưới đáy biển, Jules Verne, NXB Hồng Đức
- Guliver du kí, Johnathan Swift, NXB Hội Nhà Văn
- Túp lều bác Tôm, Harriet Beecher Stowe, NXB Kim Đồng
Nguồn: Tập san số 6, Dự án phát triển văn hóa đọc Sách ơi mở ra.