50 quyển sách hay, mang ý nghĩa nhân văn dưới đây được các diễn giả giới thiệu trong buổi tọa đàm “Quyển sách thay đổi cuộc đời” diễn ra tại TP HCM cuối tuần qua.

1. Ba người lính ngự lâm

D’Artagnan là hậu duệ một dòng dõi quý tộc đã sa sút ở xứ Gascony. Năm 18 tuổi, chàng đến Paris với mong ước trở thành một lính ngự lâm của vua Louis XIII. Dọc đường, D’Artagnan làm mất lá thư tiến cử của cha nên De Treville, đội trưởng lính ngự lâm, đón tiếp anh không mấy nhiệt tình. Sau những sự cố liên tiếp, D’Artagnan lần lượt quyết đấu với ba chàng lính ngự lâm Athos, Porthos và Aramis.

Tuy nhiên luật lệ cấm đấu kiếm nên các vệ sĩ của Giáo chủ de Richelieu đã đến bắt họ. Một cuộc chiến diễn ra và D’Artagnan về phe các ngự lâm quân. Họ chiến thắng và D’Artagnan trở thành bạn thân của ba chàng lính ngự lâm kia. Phương châm của họ là “Một người vì tất cả, tất cả vì một người’’. Bốn người này đã sát cánh bên nhau trong những cuộc chiến sinh tử sau này.

2. Bố già

Tác giả Mario Puzo đã rất xuất sắc trong việc đưa chất liệu cuộc sống cùng trí tưởng tượng vào tác phẩm của mình để vẽ nên chân dung một trùm mafia Mỹ mang dòng máu Sicilia đáng sợ, đáng nể và cả đáng thương. Qua đó lột tả mặt trái ghê rợn của Hollywood phù hoa và đem lại cái nhìn mới về thế giới ngầm vốn dĩ bị coi là chỉ có tiền, máu, súng và ma túy. Nó có tầm ảnh hưởng khá lớn đối với nền văn hóa Mỹ, làm thay đổi cách nhìn của người Mỹ về người Italia nhập cư lúc bấy giờ, gây ra cái gọi là “Hiệu ứng Bố già” đầy ám ảnh tại “miền đất hứa” của thế giới.

3. Chiếc Lexus và Cây Ô Liu

Sau chiến tranh lạnh, quá trình toàn cầu hóa bắt đầu. Suy cho cùng, toàn cầu hóa là xung đột giữa “những điều mới mẻ” với “những thứ cũ xưa”. Thomas L.Friedman đã dùng hình tượng “chiếc Lexus” hiện đại của hãng Toyota (nằm ở phía Nam Tokyo, Nhật Bản) và “cây Ôliu” già cỗi bên bờ sông Jordan để ẩn dụ.

Toàn cầu hóa biến thành một trò chơi mà những ai không tham gia sẽ bị dẫm nát dưới chân “bầy thú điện tử”. Những người tham gia buộc phải tuân thủ luật chơi khắc nghiệt lấy cạnh tranh làm trung tâm. Trong cuộc chơi này, rào cản chính trị, địa lý, tài chính, thông tin được tháo gỡ. Thay vào đó là những định chế quốc tế và những tiến bộ thần tốc về công nghệ thông tin và viễn thông, để đạt đến sự hoàn hảo của một hệ thống quốc tế lý tưởng.

4. Chiến tranh và hòa bình

“Chiến tranh và hòa bình” là một đại tác phẩm trình bày về đời sống con người với nhiều thăng trầm, gồm đủ: hy vọng, tham vọng, thỏa mãn, đau thương, tương khắc… trong bối cảnh cuộc chiến yêu nước của dân tộc Nga.

Qua đại tác phẩm này, Lev Tolstoy đã làm bật lên các mặt tương phản cuộc đời: vui – buồn, hy vọng – thất vọng, gia đình – xã hội, tinh thần – vật chất, tính ích kỷ – lòng nhân đạo. Các nhân vật cũng trái ngược nhau: Andrey hạnh phúc và Pierre gian nan, đau khổ; Helene theo vật chất, ích kỷ, vô luân, trái ngược với Natasha có tình thương và các đức tính tốt.

5. Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ

Lấy cảm hứng từ một câu trong tác phẩm của Robert Rojdesvensky, tác giả Nguyễn Nhật Ánh làm con tim nhiều độc giả reo vui và thổn thức bởi một cuốn sách với nội dung nhẹ nhàng.

Qua lời kể của cu Mùi – mà tác giả hóa thân vào – thế giới mênh mông của trẻ thơ hiện ra. Ở đó, trẻ em tự lập tại phiên tòa phán xét cha mẹ, nghĩ ra những trò chơi đi tìm kho báu, đảo lộn trật tự – vị trí mà xã hội quy định. Chẳng hạn thay vì ăn cơm trong chén thì ăn cơm trong thau, gọi thằng bạn thân là thầy hiệu trưởng. Chúng cũng biết yêu, biết buồn khổ và nhớ nhung…

6. Chuông nguyện hồn ai

Robert Jordan, một chiến sĩ người Mỹ chiến đấu trong lữ đoàn quốc tế chống lại sự bành trướng của chủ nghĩa phát xít. Trong kế hoạch giải phóng một vùng lãnh thổ Tây Ban Nha, Robert gặp cô du kích xinh đẹp Maria. Mối tình sâu nặng giữa anh và cô nảy nở.

Robert Jordan nhận thấy bọn phát xít đang ráo riết tập trung quân phản kích. Anh cử người báo tin để thay đổi kế hoạch nhưng đã muộn. Robert đành cho nổ mìn phá cầu theo kế hoạch và dẫn đội du kích rút lui. Dọc đường, bom đạn quân thù khiến anh bị gãy chân, anh quyết định từ giã đồng đội và người yêu. Anh đã ở lại ngọn đồi bên cạnh chiếc cầu bị phá để chiến đấu cầm chân địch cho đội du kích rút lui an toàn.

7. Chuyện con mèo dạy hải âu bay

Câu chuyện kể về một nơi ở đâu đó trên mặt đất này, có một con mèo đực và một con mèo cái đã hợp tác với một anh chàng thi sĩ làm cho một chú hải âu con biết bay. Quan trọng hơn, “họ” đã làm cho một con chim nhớ rằng mình là chim, chứ không phải là… mèo.

Truyện được viết theo lối ngụ ngôn hiện đại. Xa hơn tính ngụ ngôn dân gian, nó tạo ra nhiều kịch tính và các chiều diễn tiến tâm lý, được kể với một giọng dí dỏm và đầy rung cảm giữa một thế giới mà loài vật sống chung với nhau, yêu thương bảo vệ nhau. Chúng không ngừng nghĩ về con người, không ngừng đặt ra các câu hỏi về môi trường sống mà con người đang tác động làm ảnh hưởng đến chúng, cả chiến tranh và sự bất đồng ngôn ngữ trong thế giới loài người…

8. Cuộc đời của Pi

Piscine Molitor Patel, tên thường gọi là Pi, quốc tịch Ấn Độ, là người sống sót duy nhất trong vụ đắm tàu Tsimtsum ngày 2/7/1977. Pi đã lênh đênh trên biển suốt 227 ngày với xuồng cứu hộ và một con hổ Bengal tên là Richard Parker. 227 ngày phiêu lưu này cũng là 227 ngày đấu tranh và giành giật sự sống trên bề mặt mênh mông của Thái Bình Dương.

Cuộc Đời Của Pi là một cuốn sách nhỏ, không quá dày và không nổi bật. Cuốn sách với bìa màu xanh biển mênh mông có đàn cá làm nền cho chiếc xuồng cứu hộ. Pi và Richard Parker nằm trên hai đầu của chiếc xuồng ấy, lặng lẽ và tuyệt vọng với cái chết rình rập quanh mình.

9. Cuộc sống không giới hạn

Nick sinh ra đã mắc một hội chứng rối loạn gene hiếm gặp dẫn đến khuyết tật thiếu hụt chân, tay. Mẹ và cha của cậu lần đầu nhìn thấy con trai đã thực sự bị sốc. Sự ra đời của Nick đã làm chao đảo cuộc sống của gia đình. Cha mẹ em không thể chấp nhận sự thật đau lòng về đứa con bé bỏng.

Điều gì đã khiến Nick đứng dậy và đi qua tất cả? Đó thật sự là một điều kỳ diệu lớn lao, là khát vọng sống mãnh liệt và ý chí quật cường chiến thắng số phận.

10. Cuốn theo chiều gió

Scarlet O’hara là con gái của một quân nhân. Nàng giống như một trận gió, mạnh mẽ, bướng bỉnh, luôn tìm đến những thứ ngoài cuộc sống vốn đơn điệu, tầm thường. Không ai hiểu được suy nghĩ của nàng cho đến khi nàng gặp Rhett, một tâm hồn đồng điệu. Nhưng khổ nỗi tình yêu đó lại là một bi kịch. Cho dù sau này, Scarlet có những sai lầm trong cuộc đời, trong tình yêu nhưng nàng vẫn là một người đáng trân trọng bởi có cái tôi rất mãnh liệt.
 

11. Đảo giấu vàng

Cậu bé thiếu niên Jim Hawkin lớn lên ở một quán trọ nơi bố mẹ cậu làm chủ. Vào ngày nọ, có một thủy thủ già (Bill Bones) đến ở trọ và vô tình làm lộ thông tin hắn ta từng là thành viên của băng cướp biển với thuyền trưởng Flint huyền thoại đang lẩn trốn.

Trước khi chết, Bill đã tiết lộ cho Jim về kho báu của băng nhóm Flint, cùng với bản đồ kho báu mà ông ta cất giữ.  Jim đã kịp lấy bộ bản đồ trước khi đồng bọn của Bill đến tìm. Từ đó cậu bé bắt đầu một cuộc phiêu lưu tìm kho báu đầy kỳ thú.

12. Đắc Nhân Tâm

Đắc Nhân Tâm (được lòng người) là cuốn sách đưa ra các lời khuyên về cách thức cư xử, ứng xử và giao tiếp với mọi người để đạt được thành công trong cuộc sống. Gần 80 năm kể từ khi ra đời, Đắc Nhân Tâm là cuốn sách gối đầu giường của nhiều thế hệ luôn muốn hoàn thiện chính mình để vươn tới một cuộc sống tốt đẹp, thành công.

Sách nêu cụ thể và chi tiết với những chỉ dẫn để dẫn đạo người, làm sao để gây thiện cảm và dẫn dắt người khác. Những hướng dẫn ấy, qua thời gian, có thể không còn thích hợp trong cuộc sống hiện đại nhưng nếu người đọc có thể cảm và hiểu được những thông điệp tác giả muốn truyền đạt thì việc áp dụng nó vào cuộc sống trở nên dễ dàng và hiệu quả.

13. Đất rừng phương Nam

Cậu bé An sống cùng với cha mẹ tại thành phố những ngày sau ngày độc lập. Lúc ấy Pháp quay trở lại xâm lược, đổ quân vào Nam bộ khiến người dân sống tại các thành thị phải di tản. An và ba mẹ cũng phải bỏ nhà bỏ cửa để chạy giặc.

Theo cha mẹ chạy từ vùng này tới vùng khác của miền, An kết bạn với nhiều đứa trẻ cùng trang lứa và có một cuộc sống tuổi thơ mang nhiều dấu ấn vùng nông thôn. Gia đình vừa ổn định được vài hôm thì lại phải chạy giặc. Và một lần nọ An lạc mất cha mẹ. Cậu trở thành đứa trẻ lang thang và đối diện với những biến động không ngờ trong cuộc sống.

14. Dế mèn phiêu lưu ký

Chàng Dế Mèn mới lớn tính tình kiêu ngạo, lỗ mãng đã gây ra cái chết thương tâm cho người hàng xóm yếu ớt – Dế Choắt. Hối hận và mong muốn hoàn thiện bản thân, Dế Mèn đã ra đi thăm thú nhiều nơi. Từng bước chú đã vươn lên tự điều chỉnh, tự nhận thức để trở thành một chú dế giàu lý tưởng, ham hiểu biết với bản lĩnh kiên cường.

15. Đồi gió hú

Catherine Earnshaw, cô con gái nổi loạn của gia đình Earnshaw đã nảy sinh tình yêu cuồng loạn với gã đàn ông thô kệch mà cha cô mang về nhà. Câu chuyện diễn ra trên cái nền đồng truông, quả đồi nước Anh cô quạnh và đơn sơ không kém gì chính tình yêu của họ.

Gia đình, địa vị xã hội và cả số phận đều chống lại đôi tình nhân ấy. Bản tính dữ dội và ghen tuông tột độ cũng huỷ diệt họ. Vậy nên toàn bộ thời gian hai con người yêu nhau đó đã sống trong thù hận và tuyệt vọng, mà cái chết lại mang ý nghĩa của sự khởi đầu. Một khởi đầu mới để hai linh hồn mãnh liệt đó dược tự do tái ngộ, khi những cơn gió hoang vắng và điên cuồng tràng về quanh các lâu đài trong Đồi gió hú.

16. Đừng bao giờ đi ăn một mình

“Trong chúng ta ai cũng có khả năng quyến rũ người khác, cho dù đó là đồng nghiệp, người xa lạ, bạn bè, hay sếp của mình. Nhưng có khả năng khác với biết cách vận dụng nó, và đó là lý do tại sao có những người đi qua cuộc đời này lặng lẽ như những cái bóng, trong khi có người luôn thu hút được sự chú ý bất cứ nơi đâu họ xuất hiện.

Cho nên, “Đừng bao giờ đi ăn một mình. Đừng bao giờ trói mình vào thói quen ngại giao tiếp”, đó là thông điệp gửi gắm trong tác phẩm này.

17. Giã từ vũ khí

Khi thế chiến thứ nhất bùng nổ, Frederic Henry đang du học tại Italia. Chàng tình nguyện làm tài xế lái xe cứu thương của quân đội. Henry gặp Catherine Barkley và mối tình của họ chớm nở. Trong thời gian phục vụ trên mặt trận, Henry bị thương vào đầu gối do đạn pháo nên anh được chuyển tới một bệnh viện ở Milano.

Sau khi lành vết thương và Catherine có thai 3 tháng, Henry trở về đơn vị của mình. Chẳng bao lâu sau thì quân Đức phá vỡ mặt trận khiến quân đội Italia tháo chạy hỗn loạn. Bị tụt lại đằng sau, Henry cố bắt kịp đơn vị, nhưng anh lại bị phía Italia bắt giữ và đưa đi xử tử vì tội “phản bội”.

Henry đã may mắn trốn thoát bằng cách nhảy xuống sông. Anh về đoàn tụ cùng Catherine và bỏ trốn đến Thụy Sỹ bằng cách chèo thuyền qua biên giới. Hai người đã có một cuộc sống bình lặng tại vùng núi, cho tới khi Catherine sinh con. Sau ca sinh dài và khó nhọc, con trai của họ chết trong bụng mẹ. Catherine bị băng huyết qua đời, bỏ lại chồng một mình ngậm ngùi quay về nhà trọ trong cơn mưa tầm tã.

18. Hai vạn dặm dưới đáy biển

Tác phẩm này của nhà văn Jules Verne, miêu tả hành trình khám phá thế giới kỳ thú dưới đại dương huyền bí của giáo sư Aronnax và thuyền trưởng Nemo trên chiếc tàu ngầm Nautilus. Tác giả đã đem đến cho người đọc một công trình nghiên cứu diễn biến tâm lý phức tạp của các nhân vật trên con thuyền đầy bí ẩn nửa thiện nửa ác. Tất cả diễn ra trong bối cảnh đầy phiêu lưu, thú vị. Quyển sách cũng nổi bật nhờ những chi tiết mô tả đại dương, đời sống của sinh vật và cây cỏ dưới biển.

19. Hoàng tử bé

“Người lớn quả thật là kỳ lạ” – đó là câu mà Hoàng tử bé hay nói.

Hoàng tử bé sống trên tiểu tinh cầu B612. Ở đó có ba ngọn núi lửa và một bông hoa hồng. Cậu chăm sóc tiểu hành tinh của mình hằng ngày, nhổ hết các cây bao báp định bám rễ. Những cái rễ đó sẽ xói đục hành tinh và làm cho thế giới cậu đang sống bị xé rách ra. Một ngày nọ, hoàng tử bé đã rời hành tinh của mình và đi xem phần còn lại của vũ trụ xem như thế nào. Cậu đã tới một vài tiểu tinh cầu khác. Mỗi tinh cầu đều có một người lớn sống ở đó và theo cách hiểu của cậu thì họ toàn là những người kỳ quặc.

Đây được xem là tác phẩm thơ mộng nhất của mọi thời đại. Sự giản dị trong sáng tỏa khắp tác phẩm đã khiến nó trở thành một bài thơ bất hủ mà mãi mãi người ta muốn đem làm quà tặng của tình yêu.

20. Hồi ký Trần Văn Khê

Quyển hồi ký là tuyển tập chuyện đời, chuyện nghề và tình yêu to lớn mà giáo sư Trần Văn Khê dành cho âm nhạc dân tộc. Giáo sư luôn được ngưỡng mộ bởi tài năng của ông. Qua hồi ký này, độc giả lại thêm khâm phục ý chí, sự quyết tâm đi theo con đường mà giáo sư đã chọn.

Giáo sư âm nhạc Trần Văn Khê đã từng là sinh viên trường thuốc Hà Nội, khi qua Pháp lại học về chính trị và cuối cùng gắn bó cả đời mình với âm nhạc. Qua hồi ký của ông, người đọc thấy được sự thú vị của âm nhạc dân tộc vùng thảo nguyên Mông Cổ, sự khác nhau giữa đàn tranh Việt Nam và đàn tranh Trung Quốc…
 

21. Hội chợ phù hoa

Xuyên suốt tác phẩm là số phận của hai nhân vật nữ – Rebecca và Amelia, vốn học chung trường khi nhỏ – với hai cuộc đời khác nhau. Họ sống ở tầng lớp khác nhau với đam mê và con đường khác biệt nhưng cũng có lúc giao nhau. Những chi tiết lịch sử có thật như: Cuộc chiến tranh, các địa danh được tác giả đưa vào làm cho câu chuyện trở nên sống động.

Trong một xã hội “phù hoa” như thế, tác giả Thackeray đã mô tả những xấu xa, cạm bẫy, lừa lọc của con người, đặc biệt là tầng lớp quý tộc chỉ để thỏa mãn bản thân. Trong đó hai nhân vật nữ cũng gặp những khó khăn, bất hạnh.

22. Không gia đình

Remi là một đứa trẻ không cha không mẹ, không họ hàng thân thích, đi theo một đoàn xiếc thú rồi cầm đầu đoàn ấy lưu lạc khắp nước Pháp.

Remi lớn lên trong gian khổ. Em đã chung đụng với mọi hạng người và ở khắp nơi. Lúc đầu cậu bé được sự dạy bảo của cụ Vitali, về sau thì em tự lập mưu sinh. Không những lo cho mình, em còn phải lo biểu diễn và kiếm sống cho cả một gánh hát rong…

Nhưng dù ở đâu, trong cảnh ngộ nào, cậu bé vẫn noi theo nếp rèn dạy của cụ Vitali để giữ phẩm chất làm người. Đó là lòng yêu lao động, tự trọng, sự ngay thẳng, gan dạ, biết nhớ ơn nghĩa và luôn muốn làm người có ích.

23. Không gục ngã

Cuộc sống hồn nhiên của cô gái mang tên Bích Lan đột ngột sụp đổ bởi căn bệnh loạn dưỡng cơ. Thế nhưng, Bích Lan không cho phép mình tuyệt vọng. Sau những lần chạy chữa không thành công căn bệnh quái ác, cho dù bị “cầm tù” trong bốn bức tường của gian phòng bé xíu chỉ có 10 mét vuông, Bích Lan đã nỗ lực tự học để hoàn thiện học trình trung học phổ thông và trở thành một dịch giả chuyên nghiệp.

24. Khu vườn bí mật

Truyện kể về những nhân vật nhỏ tuổi dần khôn lớn và trưởng thành bằng chính sức mạnh bản thân. Trong đó có Mary Lennox, năm lên 10 tuổi đã mồ côi cha mẹ và phải đến sống nhờ nhà ông chú Craven. Đó là ngôi nhà ở trên một khu đất hoang vu. Ngôi nhà có đến trên 100 căn phòng nhưng tất cả đều khóa cửa và bên ngoài là một khu vườn rất lớn. Khu vườn này không có người ra vào, đêm khuya lại có tiếng khóc trẻ con bí ẩn.

Tại đây, Mary đã tìm lại được tình cảm ấm áp từ những người bạn mới, là cô hầu gái Martha và Dickon – một cậu bé rất yêu thiên nhiên và loài vật. Mary và Dickon cùng nhau chăm sóc khu vườn bí mật. Và chính trong khu vườn này, hai người đã giúp cho Colin, em họ của Mary từ một cậu bé ốm yếu, ích kỷ trở nên khỏe mạnh và ngoan ngoãn.

25. Kiêu hãnh và định kiến

Truyện kể về cuộc đối đầu giữa Elizabeth Bennet, con gái của một gia đình trung lưu, và Fitzwilliam Darcy, một địa chủ giàu có. Tính kiêu hãnh về giai cấp và sự giàu có cùng định kiến về vị thế thấp kém của gia đình Elizabeth khiến Darcy lúc đầu muốn