Chúng ta đang sống trong một thế giới mà sự bận rộn được xem như một biểu tượng của thành công. Những lịch trình dày đặc, những mục tiêu chưa hoàn thành và áp lực từ cả bên trong lẫn bên ngoài khiến không ít người kiệt sức. Mỗi ngày trôi qua, việc tự chăm sóc bản thân dường như trở thành một điều xa xỉ, một món quà chỉ dành cho những ai có thời gian và điều kiện. Nhưng ngay cả khi chúng ta cố gắng dành chút thời gian ít ỏi để “chăm sóc bản thân” – như đi spa, mua một món đồ yêu thích, hay dành buổi tối để xem một bộ phim – cảm giác trống rỗng vẫn quay lại như một vòng lặp không lối thoát. Tại sao vậy? Phải chăng chúng ta đã nhầm lẫn giữa những hành động bề mặt và sự chăm sóc thật sự từ sâu bên trong? Phải chăng chúng ta đang chạy theo những lời khuyên sáo rỗng thay vì thực sự đối mặt với bản thân mình?
Cuốn sách Chăm sóc bản thân thật sự đã khiến tôi suy nghĩ rất nhiều về điều này. Nó không phải là một bài học về những thói quen tốt hay một danh sách những việc nên làm, mà là lời nhắc nhở về việc hiểu rõ bản thân, lắng nghe những nhu cầu sâu sắc nhất và đưa ra những quyết định khó khăn để sống một cuộc đời đúng nghĩa. Hành trình đó, tưởng chừng đơn giản, lại đầy thử thách, bởi nó đòi hỏi sự dũng cảm để đối mặt với chính mình.
Vậy điều gì thực sự giúp chúng ta thoát khỏi vòng luẩn quẩn của sự mệt mỏi và tìm lại sự bình yên? Câu trả lời không nằm ở những hành động bên ngoài mà ẩn sâu trong những lựa chọn mà chúng ta đưa ra mỗi ngày. Hãy cùng khám phá thêm về hành trình này cùng Pooja Lakshmin
I/ Giới thiệu chung:
1) Giới thiệu tác giả:
Pooja Lakshmin là bác sĩ tâm thần được hội đồng chứng nhận, cộng tác viên lâu năm của tờ New York Times và là người có tiếng nói trong lĩnh vực liên quan đến sức khỏe tâm thần và giới tính. Cô theo đuổi sứ mệnh giúp phụ nữ và những người thuộc các cộng đồng bị thiệt thòi thoát khỏi sức ảnh hưởng của những phương pháp chăm sóc bản thân bóng bẩy, sáo rỗng.
Năm 2020, Lakshmin thành lập nền tảng giáo dục Gemma để cung cấp kiến thức sức khỏe tâm thần cho phụ nữ. Hiện tại, cô đang thực hành lâm sàng tại phòng khám tư nhân của mình, nơi cô điều trị cho những phụ nữ phải vật lộn với tình trạng kiệt sức và bị mất niềm tin hoặc mắc những chứng bệnh lâm sàng như trầm cảm và lo âu.
2) Giới thiệu cuốn sách:
Ngày nay, khi nói đến “chăm sóc bản thân,” nhiều người thường nghĩ đến những buổi spa, các khóa yoga, hay liệu pháp làm đẹp đắt tiền. Nhưng liệu những điều đó có thực sự giúp chúng ta đạt được sự cân bằng và hạnh phúc bền vững? Trong Chăm sóc bản thân thật sự, bác sĩ Pooja Lakshmin mang đến một góc nhìn mới mẻ, giúp chúng ta vượt qua những định nghĩa hời hợt về chăm sóc bản thân để đi sâu vào giá trị cốt lõi và sức khỏe tinh thần.
Cuốn sách không chỉ chỉ ra các phương pháp “chăm sóc giả tạo” mà còn hướng dẫn người đọc xây dựng một nền tảng vững chắc thông qua việc thiết lập ranh giới, nhận diện giá trị cá nhân, và đưa ra những quyết định trung thực với bản thân. Lakshmin không cung cấp những lời khuyên sáo rỗng hay giải pháp tạm thời; thay vào đó, cô mang đến một lộ trình rõ ràng và thực tế, giúp mỗi người tìm thấy sự tự chủ và bình yên từ bên trong.
Với lối viết gần gũi nhưng đầy sâu sắc, Chăm sóc bản thân thật sự không chỉ là một cuốn sách về sức khỏe tinh thần, mà còn là một lời nhắc nhở mạnh mẽ: yêu thương bản thân là cả một hành trình dũng cảm và trung thực. Đây là tác phẩm dành cho bất kỳ ai mong muốn xây dựng một cuộc sống hài hòa, đúng với giá trị và mong muốn của mình.
II/ Tóm tắt cuốn sách:
1) Chăm sóc bản thân giả tạo – Những giải pháp tạm thời
Trong xã hội hiện đại, chăm sóc bản thân thường bị hiểu sai và nhầm lẫn với những dịch vụ tiêu dùng đắt đỏ. Một ví dụ điển hình là câu chuyện của Monique, một cô gái 25 tuổi, sống trong một gia đình nhập cư có nếp sống chặt chẽ và kỳ vọng cao. Cô luôn cảm thấy áp lực và dùng những kỳ nghỉ dưỡng đắt tiền như yoga ở Bali hay chữa lành cùng ngựa ở Montana để thoát khỏi cuộc sống căng thẳng. Tuy nhiên, những chuyến đi này chỉ mang lại cảm giác tạm thời và khi trở về, cô lại tiếp tục sống trong nhịp sống bận rộn và mệt mỏi, không thể giải quyết được những vấn đề căn bản trong cuộc sống.
Theo Pooja Lakshmin, những phương pháp chăm sóc bản thân như vậy chỉ giúp “nạp năng lượng tức thời” nhưng không giải quyết được căn nguyên của vấn đề. Chúng không thay đổi được tình trạng xã hội hoặc hoàn cảnh sống của người tham gia. Bên cạnh đó, những phương pháp này còn khiến chúng ta xao nhãng, không nhận thức được những bất công trong hệ thống xã hội, nơi phụ nữ thường xuyên phải gánh vác trách nhiệm chăm sóc cảm xúc cho người khác trong khi bỏ qua nhu cầu của chính mình.
“ Trong nhiều trường hợp, chăm sóc bản thân giả tạo giống như một kiểu nạp năng lượng tức thời, đóng vai trò như một sự giải thoát khỏi hiện thực hằng ngày và khiến chúng ta rời xa con người thật của mình. Không những vậy, chăm sóc bản thân giả tạo còn là một ngành kinh doanh mô. Theo báo cáo từ Viện Sức khỏe Toàn cầu, ngành công nghiệp sức khỏe trên toàn thế giới – lĩnh vực đặc biệt nhắm đến phụ nữ – đã cán mốc 4.400 tỷ đô-la vào năm 2020. Mặc dù bình nước thạch anh hay chai xịt gối thần kinh phế vị có thể mang lại cảm giác dễ chịu tạm thời (bỏ qua thực tế là chúng quá đắt đối với hầu hết phụ nữ Mỹ), nhưng những sản phẩm kiểu này không thể nào thay đổi những hệ thống xã hội vốn là nguyên nhân khiến chúng ta khao khát được giải thoát. Và cứ thế, vòng lặp của chủ nghĩa tiêu dùng tiếp tục được duy trì. Tôi gọi kiểu chăm sóc bản thân này là giả tạo vì khi được áp dụng riêng không đi kèm những nỗ lực quan trọng xuất phát từ bên trong mà chúng ta sẽ thảo luận trong quyển sách này, nó sẽ không thế thay đổi các hệ thống lớn hơn của chúng ta.”
Chăm sóc bản thân giả tạo cũng củng cố quan niệm sai lầm rằng khi phụ nữ đặt bản thân lên hàng đầu, họ sẽ bị cho là ích kỷ. Điều này không chỉ gây hại cho sức khỏe tâm lý mà còn duy trì một hệ thống nơi phụ nữ bị ép buộc phải ưu tiên người khác hơn chính bản thân mình.
2) Chăm sóc bản thân thực thụ – Một cách sống có ý thức
Khác với chăm sóc bản thân giả tạo, Pooja Lakshmin cho rằng chăm sóc bản thân thực thụ không phải là những món đồ đắt tiền hay các dịch vụ xa xỉ, mà là cách chúng ta thực hiện các quyết định quan trọng để bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất. Chăm sóc bản thân thực sự là một quá trình nội tâm, là việc mỗi người phải tự nhận thức và xác định những nguyên tắc cốt lõi giúp họ bảo vệ bản thân và xây dựng cuộc sống lành mạnh.
“…vậy thì chăm sóc bản thân thực thụ thật sự là gì? Xin nhắc lại, chăm sóc bản thân thực thụ không phải là danh từ mà là động từ, là quá trình diễn ra bên trong giúp chúng ta hướng tới sức khỏe tâm thần lành mạnh và tái định hình cách chúng ta tương tác với người khác. Quá trình này đòi hỏi chúng ta phải tự nhận thức, thể hiện lòng trắc ẩn với bản thân, và quan trọng nhất là sẵn sàng đưa ra những quyết định khó khăn.”
Một trong những điểm khác biệt giữa chăm sóc bản thân giả tạo và chăm sóc bản thân thực thụ là việc chăm sóc bản thân thực thụ giúp chúng ta đối mặt với những tổn thương mà xã hội đang gây ra cho phụ nữ. Chăm sóc bản thân thật sự không chỉ giúp chúng ta cảm thấy tốt hơn trong khoảnh khắc hiện tại mà còn giúp chúng ta xây dựng một lối sống có thể ngăn chặn những vấn đề ngay từ ban đầu, từ đó xây dựng được một nền tảng vững chắc cho sức khỏe tâm lý.
3) Bốn nguyên tắc của chăm sóc bản thân thực thụ
“ Làm thế nào chúng ta đảm bảo những cách chăm sóc bản thân thực thụ mà chúng ta đang thực hành có thể mang đến cảm giác thoả mãn sâu sắc? Câu trả lời là hãy dành thời gian để điều chỉnh cho các hoạt động chăm sóc bản thân của chúng ta phù hợp với bốn nguyên tắc chăm sóc bản thân thực thụ, tất cả đều hướng tới hạnh phúc an lạc.”
Cuốn sách đề xuất bốn nguyên tắc quan trọng trong việc chăm sóc bản thân thực thụ, đó là:
Chăm sóc bản thân thực thụ đòi hỏi sự rõ ràng về ranh giới và vượt qua cảm giác tội lỗi:
Việc thiết lập ranh giới là cực kỳ quan trọng trong chăm sóc bản thân. Nó giúp chúng ta bảo vệ không gian cá nhân và không cho phép người khác xâm phạm hoặc yêu cầu chúng ta làm những điều mà chúng ta không muốn làm. Việc này không chỉ bảo vệ sức khỏe tinh thần mà còn giúp chúng ta giữ vững sự tự chủ trong các mối quan hệ.
Chăm sóc bản thân thực thụ có nghĩa là đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn
Bác sĩ Pooja Lakshmin nhấn mạnh rằng chúng ta cần phải đối xử với chính mình bằng lòng tốt và sự cảm thông, giống như cách mà chúng ta đối xử với người thân yêu. Việc này giúp tạo ra một môi trường tích cực cho tâm hồn, giúp chúng ta không cảm thấy tội lỗi khi chăm sóc bản thân mà không phải lo lắng về việc ưu tiên người khác.
Chăm sóc bản thân thực thụ giúp bạn sống đúng với bản chất con người mình
Việc hiểu rõ các giá trị cốt lõi của bản thân giúp chúng ta đưa ra những quyết định sáng suốt và phù hợp với con người thật của mình. Khi biết rõ điều gì quan trọng với bản thân, chúng ta có thể chọn những hành động phù hợp và không bị cuốn theo những nhu cầu xã hội hay kỳ vọng của người khác.
Chăm sóc bản thân thực thụ là sự khẳng định quyền tự chủ
Quyền tự chủ là khả năng đưa ra các quyết định cho chính mình mà không bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài. Việc thực hành quyền tự chủ giúp phụ nữ có thể làm chủ cuộc sống của mình và không cảm thấy bị áp lực bởi các quy chuẩn hay định kiến xã hội.
4) Chăm sóc bản thân là một quá trình dài hạn
Chăm sóc bản thân thực sự không phải là những hành động tạm thời mà là một quá trình dài hạn, một lối sống cần được duy trì và thực hành liên tục. Pooja Lakshmin nhấn mạnh rằng chăm sóc bản thân không phải là một công thức hay một giải pháp nhanh chóng, mà là một quá trình tự nhận thức và phát triển liên tục. Việc này bao gồm cả việc nhận ra những thói quen xấu và thay đổi chúng, đồng thời xây dựng một môi trường sống lành mạnh, có thể hỗ trợ sự phát triển của bản thân.
Cuốn sách cũng cung cấp các bài tập và câu hỏi phản tư giúp mỗi người có thể tự đánh giá bản thân và tìm ra những phương pháp chăm sóc bản thân phù hợp nhất với mình. Những công cụ này không chỉ giúp phụ nữ thực hiện chăm sóc bản thân mà còn giúp họ cải thiện các mối quan hệ, môi trường làm việc và cộng đồng xung quanh.
5) Những câu chuyện thực tế và các nghiên cứu chuyên ngành
Pooja Lakshmin không chỉ đưa ra lý thuyết mà còn minh họa các quan điểm của mình bằng những câu chuyện thực tế từ những người phụ nữ đã trải qua những thử thách trong việc chăm sóc bản thân. Các nghiên cứu và số liệu khoa học được đưa ra trong cuốn sách giúp củng cố thêm cho các phân tích của tác giả về tình trạng sức khỏe tâm lý của phụ nữ hiện nay và tác động của chăm sóc bản thân giả tạo.
Một trong những điểm đặc biệt của cuốn sách là sự chia sẻ của tác giả về những thất bại trong quá trình chăm sóc bản thân của chính mình. Điều này không chỉ giúp bạn đọc thấy được rằng chăm sóc bản thân là một hành trình đầy thử thách mà còn giúp họ hiểu rằng mỗi người đều có thể học hỏi từ những sai lầm và tiếp tục phát triển.
Cuốn sách Chăm sóc bản thân thật sự của Pooja Lakshmin không chỉ là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc chăm sóc bản thân mà còn là một lộ trình rõ ràng để mỗi người phụ nữ có thể xây dựng một cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc. Việc chăm sóc bản thân không phải là một nhiệm vụ bên ngoài, mà là một hành trình bên trong để hiểu rõ hơn về chính mình, từ đó có thể sống một cuộc đời tự do và có ý nghĩa.
III/ Cảm nhận cá nhân:
Đọc Chăm sóc bản thân thật sự, tôi nhận ra rằng nhiều điều tưởng như mình đã hiểu về chăm sóc bản thân thực chất chỉ là những “chiếc áo đẹp” che đậy sự trống rỗng bên trong. Trước đây, tôi thường nghĩ rằng việc tự thưởng cho mình một ngày nghỉ, mua một món đồ yêu thích, hay tham gia các hoạt động giải trí là đủ để phục hồi năng lượng. Nhưng cuốn sách đã chỉ ra rằng, những hành động ấy, dù mang lại cảm giác dễ chịu tức thời, không thể thay thế cho sự chăm sóc thực sự bắt nguồn từ việc hiểu rõ giá trị bản thân và bảo vệ sức khỏe tinh thần.
Một trong những bài học đắt giá nhất tôi nhận được từ cuốn sách là tầm quan trọng của việc thiết lập ranh giới – không chỉ với người khác mà còn với chính mình. Tôi đã bắt đầu học cách nói “không” với những điều không phục vụ cho mục tiêu hay giá trị cốt lõi của mình, đồng thời tập trung vào những gì thực sự quan trọng. Chẳng hạn, thay vì ôm đồm quá nhiều công việc, tôi dành thời gian suy nghĩ kỹ trước khi nhận lời và ưu tiên cho những mối quan hệ, công việc giúp tôi phát triển cả về tinh thần lẫn năng lực.
Ngoài ra, tôi cũng học được cách thực hành lòng trắc ẩn với bản thân. Trước đây, tôi thường tự trách mình khi không hoàn thành được mục tiêu, nhưng giờ đây, tôi đã thay đổi cách nhìn nhận. Thay vì chỉ trích, tôi tập trung vào việc tìm ra nguyên nhân và điều chỉnh để tốt hơn. Điều này đã giúp tôi cảm thấy nhẹ nhõm và bớt căng thẳng hơn rất nhiều.
Cuốn sách giống như một người bạn đồng hành, nhẹ nhàng nhưng thẳng thắn chỉ ra những sai lầm mà tôi đã mắc phải trong việc chăm sóc bản thân. Giọng văn của Pooja Lakshmin không chỉ mang tính chuyên môn mà còn rất gần gũi, chân thực, khiến tôi cảm nhận được sự đồng cảm và sự động viên sâu sắc từ tác giả.
Điểm mạnh lớn nhất của Chăm sóc bản thân thật sự nằm ở cách tác giả khéo léo phân tích vấn đề và đưa ra giải pháp thực tế. Không có những lời khuyên sáo rỗng hay các bài tập mang tính đối phó, cuốn sách là một lộ trình chi tiết giúp mỗi người tự tìm ra con đường phù hợp nhất với bản thân. Bốn nguyên tắc cốt lõi mà tác giả đưa ra – thiết lập ranh giới, thực hành lòng trắc ẩn, hiểu rõ giá trị cốt lõi và sử dụng quyền tự chủ – đều có tính ứng dụng cao và dễ dàng thực hiện trong cuộc sống hàng ngày. Chăm sóc bản thân thật sự không chỉ là một cuốn sách về sức khỏe tinh thần, mà còn là lời nhắc nhở đầy ý nghĩa về cách sống đúng với bản thân. Sau khi đọc, tôi không chỉ thay đổi cách nhìn nhận về việc tự chăm sóc, mà còn tìm thấy động lực để xây dựng một lối sống tích cực và lành mạnh hơn. Đây thực sự là một cuốn sách mà bất kỳ ai cũng nên đọc một lần, đặc biệt là những người đang loay hoay tìm cách thoát khỏi vòng xoáy của sự kiệt sức và áp lực. Nó không chỉ giúp tôi hiểu rõ bản thân hơn mà còn mang lại sự bình yên mà tôi đã tìm kiếm từ lâu.
Tóm tắt bởi: Yên Thảo – Bookademy
Hình ảnh: Yên Thảo.
Nguồn: https://ybox.vn/vien-sach-bookademy/tom-tat-and-review-sach-cham-soc-ban-than-that-su-bi-quyet-thau-hieu-ban-than-dung-nghia-678d1dca22a2ac767c50c1ab